- pestis
- pestis, is, f. [perh. for perd-tis, from perdo], a deadly, esp. an infectious or contagious disease, a plague, pest, pestilence; also, a noxious atmosphere, unhealthy weather (class., but rare for pestilentia; cf. contagio, lues).I.Lit.: hos pestis necuit, Enn. ap. Prisc. p. 861 P. (Ann. v. 549 Vahl.):II.
ibes avertunt pestem ab Aegypto,
Cic. N. D. 1, 36, 101:avertere a populo pestem,
Liv. 4, 25, 3; 5, 14; 25, 26:alii aliā peste absumpti sunt,
Liv. 25, 19.— Poet.:crudelem nasorum interfice pestem,
i. e. stinking smell, Cat. 69, 9.—In plur.:in omnibus morbis ac pestibus,
Col. 7, 5 fin; 2, 9, 9 sq.—Transf., in gen., destruction, ruin, death (class.): qui alteri exitium parat, Eum scire oportet, sibi paratam pestem ut participet parem, Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 17, 39 (Trag. v. 22 Vahl.); so with exitium, Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 68 Vahl.):B.quanta pernis pestis veniet!
Plaut. Capt. 4, 3, 3; Lucr. 3, 347:detestabilis pestis,
Cic. Off. 2, 5, 16:pestis ac pernicies civitatis,
id. Rab. Perd. 1, 2; 9, 25: priusquam oppeto malam pestem (= subeo mortem), Enn. ap. Cic. Tusc. 2, 16, 38 (Trag. v. 15 Vahl.); so,occidam oppetamque pestem,
will seek my death, Plaut. Capt. 3, 3, 11; cf. id. As. 1, 1, 7:servatae a peste carinae,
i. e. from the fire, Verg. A. 5, 699:pestem miserrimam importare alicui,
Cic. Deiot. 15, 43:machinari alicui,
id. N. D. 3, 26, 67:minitari,
Liv. 2, 49.—Concr., of a destructive thing or person, a pest, curse, bane:quin unā omnes peste hac populum liberant?
Plaut. Ps. 1, 2, 70:peste interimor textili (of the poisoned and fatal garment of Nessus), Cic. poët. Tusc. 2, 8, 20: coluber, Pestis boum,
Verg. G. 3, 419:illa furia ac pestis patriae (of Clodius),
id. Sest. 14, 33:post abitum hujus importunissimae pestis,
id. Verr. 2, 3, 54, § 125:nec saevior ulla Pestis et ira deūm (of the Harpies),
Verg. A. 3, 214:pestes frugum,
Plin. 22, 25, 77, § 160;of Nero: clade et peste sub illā,
Juv. 4, 84.—In plur.:quaedam pestes hominum,
social pests, Cic. Fam. 5, 8, 2:variae pestes,
Verg. G. 1, 181:corporeae pestes,
id. A. 6, 737.
Lewis & Short Latin Dictionary, 1879. - Revised, Enlarged, and in Great Part Rewritten. Charlton T. Lewis, Ph.D. and Charles Short. 2011.